Köy Enstitüleri Kültür ve Anı Evi
İzmir Büyükşehir Belediyesi ile, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği arasında 12 Nisan 2023 tarihinde yapılan işbirliği protokolü sonucu “Köy Enstitüsü Anı ve Kültürevi” 28 Ekim’de açılıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Kestelli semtinde eski bir konağı restore ederek Cumhuriyetimizin 100. yılına armağan olarak açacağı “Köy Enstitüsü Anı ve Kültürevi” yerel yönetim tarihine bir ilk olarak adını yazdırmaktadır.
Köy Enstitüsü Anı ve Kültürevi; müze, kütüphane ve araştırma merkezi başlıklarından oluşan üç ana çalışma alanını içeriyor…
Müze bölümünde, Köy Enstitülü çevrelerden bağışlanan objelerle birlikte, 21 Köy Enstitüsünün kuruluş öyküsü ve enstitülerde yetişen yazar, ressam, müzisyen ve bilim insanlarına ilişkin bilgiler aktarılacak… Dijital ekranlarda kullanılacak 21 Köy Enstitüsüne ilişkin sayısal veriler, kuruluş öyküleri, kurucu müdürlere ilişkin bilgi ve belgeler Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesine (APİKAM)’a derneğimiz tarafından hazırlanarak iletilmiştir.
Hedef kitlesinin 7-24 yaş arası olması planlanan anı ve kültürevi, dijital ekranlarda belgeseller ve görsellerle, genç kuşaklara, Cumhuriyet eğitim devriminin en özgün uygulaması Köy Enstitüleri üzerine kapsamlı bilgi vermeyi amaçlıyor.
Anı ve Kültürevi’nde yer alacak kütüphanede ise, Köy Enstitüleriyle ilgili çok sayıda değerli kitap ve dergi yer alıyor. Köy Enstitülerinin kurucusu İsmail Hakkı Tonguç’un ve kurucu müdürlerin anılarından oluşan değerli yapıtların yanında, Köy Enstitülerine ilişkin araştırma, inceleme kitapları da bulunacak.
Anı ve Kültürevi aynı zamanda, yakın gelecekte Köy Enstitüleri üzerine önemli bir araştırma merkezi yaratmayı da hedefliyor. Böyle bir merkezin eğitimbilimcilerin çalışmaları için ne büyük gereksinim olduğunu konuşmaya bile gerek yok. Ancak bu merkezin gerçekleşebilmesi için öncelikle güçlü bir belgelik oluşturmak, Köy Enstitüleriyle ilgili önemli belgelere sahip olan vakıf ve araştırma merkezleriyle organik ilişki kurmak, bu alanda yapıt üretmiş araştırmacıların sahip olduğu belgeleri Anı ve Kültürevi’ne kazandırmak zorunlu görünüyor. Bu sürecinde zaman içerisinde tamamlanacağını düşünüyoruz.
Köy Enstitüleri araştırma merkezinin bir başka hedefi de, bu alanda yayımlanmış dergi, kitap, broşür gibi basılı malzemelerin sayısallaştırılarak, internet üzerinden tüm araştırmacıların kullanımına açılması olmalıdır içindeki Yarını” ve “Aydınlanma Işığı Sönmeyecek” şiarları ile, Köy Enstitüsü gerçeğini Türkiye gündemine taşımak için yoğun bir çalışma yürüttü. Artık gelinen aşamada Köy Enstitüsü ülke gündemimizde yerini almış bulunmaktadır. Her türlü eleştiri ve karalamaya karşı yürütülen bu mücadelede derneğimiz ve tüm bileşenleri en yüksek saygıyı hak etmiş bulunmaktadır.
Bu anlamda, Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği olarak; seçildiği günden bugüne derneğimizi paydaş kabul eden, Köy Enstitüleri kültürüne ve imecesine özel ilgi duyarak özlemimizi gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Tunç Soyer‘e ve eğitimci kişiliğiyle desteğini esirgemeyen değerli eşi Sayın Neptün Soyer’e ne kadar teşekkür etsek azdır...
Özverili bir çabayla, Köy Enstitüleri Anı ve Kültürevini kurgulayan, obje toplayan, tüm hazırlıkları sabırla, başarıyla yürüterek açılmasını sağlayan Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi müdürü Tuğba Kılıçkaya’ya ve onun kişiliğinde emeği geçen tüm APİKAM çalışanlarına gösterdikleri değerli işbirliği için derneğimiz ve tüm Köy Enstitülüler adına teşekkür ediyoruz.
Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına girerken, İzmir’de örnek bir kent kültürü girişimi olarak eğitim tarihimizde yerini alan “Köy Enstitüleri Anı ve Kültürevi” tüm İzmirlilere Köy Enstitüsü imececilerine armağan olsun…